πρόγραμμα ολυμπιακής παιδείας με την σύμπραξη των σχολείων του Ελυμνίου
Ενιαίο Λύκειο Λίμνης-Γυμνάσιο
Λίμνης
Δημοτικά σχολεία Λίμνης &Ροβιών
Προγράμματα ΥΠ.Ε.Π.Θ . Δυο λέξεις που πριν λίγο καιρό αποτελούσαν « αντικείμενο
αγνώστου ταυτότητας » για τους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ,
χάρη στον γυμναστή μας τον Πορτοκαλίδη και στον πολύπειρο Βασιλόπουλο της δευτεροβάθμιας
, πήραν σάρκα και οστά στα τέσσερα μεγάλα σχολεία του Δήμου μας.
Διαλέξαμε ένα από αυτά : Πρόγραμμα Ολυμπ. Παιδείας – Αθλητισμός
Με κέφι και άγχος στρωθήκαμε , δουλέψαμε και να η πρότασή μας να φιγουράρει
εγκεκριμένη στις σελίδες του INTERNET . 25000 € για να φέρουμε στη μικρή μας
πόλη το μήνυμα των Ολυμπιακών αγώνων. Μήνυμα ειρήνης , αδελφοσύνης , αλληλεγγύης
το μήνυμα του « ευ αγωνίζεσαι » . Στόχος μεγάλος .
Πρώτα έπρεπε να ενωθούν οι φίλιες δυνάμεις . Τα παιδιά του Ελυμνίου , οι μικροί
μαθητές των Δημοτικών , με τις μεγαλύτερες ηλικίες των παιδιών του Γυμνασίου
και Λυκείου . Και φυσικά βρέθηκε ο τρόπος . Μια από τις δράσεις του προγράμματος
ήταν και η επίσκεψη σε μέρη όπου οι πρόγονοί μας έδιναν τον μεγάλο όρκο «Αρχαίο
Πνεύμα Αθάνατο»
Ολυμπία . 3 ήμερη λοιπόν και με άδεια του Υπουργείου . Στη σκέψη όλων των εκπαιδευτικών
το μεγάλο ερώτημα . Θα μπορέσουμε και κατ’ επέκταση θα μπορέσουν τα παιδιά μας
, τα τόσο διαφορετικά ηλικιακά , να δράσουμε από κοινού ;
Σας προετοιμάζω . Αν και εκπαιδευτικοί μάλλον δε γνωρίζουμε σε βάθος τις τεράστιες
δυνατότητες των πιτσιρικάδων .
Πήραμε λοιπόν τους φακέλους μας , τα φιλμ , τις κάμερες , τις ψηφιακές μας μηχανές
, τα υλικά μας για τη δράση μας στον Αρχαιολογικό χώρο ( γι’ αυτά θα μιλήσουμε
παρακάτω ) και στις 9 του Μάη ημέρα Παρασκευή , από τη μαρίνα της Λίμνης , με
γονείς που με αγωνία αποχαιρετούσαν τα παιδιά των Δημοτικών ( λόγω του πρόσφατου
τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη ) , ξεκινήσαμε .
Η πρώτη έκπληξη . Στη δύσκολη διαδρομή μέχρι τη Χαλκίδα , ο εφιάλτης των συνοδών
στις εκδρομές μας με κατεύθυνση την Αθήνα , κανείς από τους μικρούς μαθητές
δεν εξέφρασε το παραμικρό παράπονο. Από διαίσθηση ίσως καταλάβαιναν πως το ΟΡΑΜΑ
, η Αρχαία Ολυμπία ήταν ακόμη μακριά και πως ήταν νωρίς να μας ενοχλήσουν .
Δε θα σας πω πολλά για τη διαδρομή . Σ’ έναν επικίνδυνο δρόμο που λέγεται Διεθνής
Αθηνών – Πατρών , ευτυχώς η φύση πρόσφερε απλόχερα τα δώρα της . Και αφού σπάσαμε
όλα τα ρεκόρ ταχύτητας ( 7 π.μ. αναχώρηση – 4.30 μ.μ. άφιξη ) , επιτέλους φτάσαμε
στο ξενοδοχείο , 25 χμ. περίπου από την Πάτρα . Οι δάσκαλοι κατάκοποι . Οι μικροί
αφού μας κοίταξαν με οίκτο , ξεχύθηκαν , βολεύτηκαν στα δωμάτιά τους , κατέβηκαν
για το βραδινό τους , μας πήραν με το ζόρι και μας πήγαν στην Πάτρα . Μείναμε
από χρήματα στο πρώτο Λούνα Παρκ που βρήκαν , η ώρα να περνάει , μας ξαναγύρισαν
στο ξενοδοχείο , μας έβαλαν για ύπνο και …… συνέχισαν ..
Το Σάββατο ήταν η μεγάλη μέρα . Επίσκεψη στον τόπο όπου γεννήθηκαν οι Ολυμπιακοί
Αγώνες .
Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται . Όλα τα παιδιά ήταν στην ώρα τους, ξεκούραστα
και ήδη οι πρώτες μεικτές παρέες άρχισαν να σχηματίζονται . Ο Αποστόλης της
Ε΄ δημοτικού εξηγούσε στην Αλίνα της Β΄ γυμνασίου το θεατρικό που θα μας έδειχνε
στον αρχαιολογικό χώρο. Η Φωτεινή όλο αγωνία ζητούσε από το Γιώργο της Α΄ λυκείου
, να της φτιάξει τη φωτογραφική της μηχανή και προσπαθούσε να μάθει σε ποιο
Θεό ήταν αφιερωμένοι οι αγώνες . Ο Γιώργος ήξερε και εξηγούσε ( άλλωστε όλοι
είχαμε προετοιμαστεί κατάλληλα ) .
Μετά από μια διαδρομή δυο περίπου ωρών φτάσαμε στο χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας
. Εδώ σταματάς . Σταματάς και σκέφτεσαι . Νομίζω ότι είναι αποτυπωμένη στην
κάμερα του Πορτοκαλίδη , η αποβίβαση από τα πούλμαν , η σιωπή όλων των παιδιών
( 150 ήταν ) και η προσμονή.
Η προσμονή όλων μας για την είσοδό μας στο χώρο όπου γεννήθηκαν οι Ολυμπιακοί
Αγώνες .
Ένα ιερό , γλυκό δέος , πλημμύρισε τις καρδιές μας , καθώς περπατούσαμε στον
αρχαιολογικό χώρο , ανάμεσα σε γκρεμισμένους βωμούς , τοίχους και ερείπια .
Η πρώτη στάση μας ήταν στο χώρο όπου βρισκόταν το Γυμνάσιο και δίπλα ακριβώς
η Παλαίστρα . Ο γυμναστής μας μας πληροφόρησε για το χώρο που γυμνάζονταν οι
αθλητές και προπονούνταν στην πάλη και στην πυγμή . Μάθαμε για τα αποδυτήρια
, τα ελαιοθέσια , τα κονιστήρια και για τον αρύβαλλο , το μικρό δοχείο με το
λάδι που κρεμούσαν οι αθλητές από τον καρπό του χεριού για να το έχουν πρόχειρο
και να αλείφονται συχνά . Δε θα καταλαβαίναμε ίσως πάρα πολλά αν ο Κώστας και
ο Αλέκος , μαθητές του λυκείου , δεν αποτολμούσαν να κάνουν πράξη τα όσα ακούγαμε
και να επιδοθούν στην πάλη με περίσσια χάρη . Οι φωνές και τα παλαμάκια όλων
μας στο τέλος του γύρου , ξύπνησαν για λίγα δευτερόλεπτα το χώρο και τα σώματα
αυτών των παιδιών έδωσαν ζωή στα ερείπια .
Ενθουσιασμένοι από το ευχάριστο θέαμα συνεχίσαμε την περιήγησή μας με το Λεωνιδαίο
, το Βουλευτήριο , την Ιερή Άλτη και το ναό του Δία. Κτίρια με τετράγωνες αυλές
, κίονες δωρικού ρυθμού , αγάλματα , βωμοί , γλυπτικές συνθέσεις στα αετώματα
των ναών , αγγεία σε επίχρυσους τρίποδες , το άγαλμα του Δία από ελεφαντόδοντο
και καθαρό χρυσάφι , τρόπαια , μνημεία αφιερωμένα στους Θεούς και στους Ολυμπιονίκες
.
Δεν ξέρω αν οι λέξεις αυτές ηχούσαν γνώριμες ( ίσως για τα μεγαλύτερα παιδιά
) ή ξένες ( για τους μικρότερους μαθητές ) , δεν ξέρω αν έχει σημασία το τι
καταλάβαιναν ακριβώς από αυτήν την περιήγηση , ίσως εκείνο που έχει πραγματικά
σημασία ( γιατί ως εκπαιδευτικός εντελώς αυθόρμητα κοιτούσα πρώτα τα παιδιά
και μετά τα κτίρια ) ήταν …… τα μάτια τους . Μάτια ορθάνοιχτα , αχόρταγα , προσηλωμένα
, μάτια γεμάτα έκπληξη , δέος , προσμονή , μάτια που όταν τα κοιτούσες ήσουν
σίγουρος ότι δε θα σε προδώσουν ποτέ . Μάτια με ιδανικά , με συνέπεια και συνέχεια
, με χρέος τιμής ……..
Τα 212,54 μ. μήκος του Σταδίου μάς έκοψαν κυριολεκτικά την ανάσα. Ήμαστε έτοιμοι
να ζήσουμε σε μια άλλη εποχή , να πάρει ο καθένας τη θέση του , εντελώς συνειρμικά
μου ήρθε στο μυαλό το « νους υγιής εν σώματι υγιεί » και όλοι μαζί να ζήσουμε
μια στιγμή κοινή . Δεν είμαι σίγουρη αν το φαντάστηκα ή το βίωσα επηρεασμένη
από το συγκεκριμένο χώρο αλλά πέρα απ’ όλα , μέσα σ’ όλα και πάνω απ’ όλα ,
έγινα κομμάτι του τόπου , μακάρισα την τύχη μου που γεννήθηκα σ’ αυτόν τον «
ευλογημένο τόπο » και ένιωσα ταπεινά ίδια με όλους τους ανθρώπους που βρισκόταν
γύρω μου . Δεν υπήρχαν μαθητές , καθηγητές , δάσκαλοι , μεγάλοι , μικροί , ήμαστε
όλοι το ίδιο : γέννημα αυτού του τόπου .
Τα αθλήματα που αγωνίστηκαν οι μαθητές μας πολλά : διελκυνστίνδα , δόλιχος ,
δρόμος σταδίου ( 190 μ. ) , άλμα εις μήκος με αλτήρες . Ίσως οι λέξεις και οι
ονομασίες να παίζουν το ρόλο τους ή να έχουν τη σημασία τους κάπου αλλού . Συγκλονισμένη
από την ανακάλυψή μου , ότι το συναίσθημα που με διαπέρασε πριν λίγα δευτερόλεπτα
δεν ήταν στα όρια της φαντασίας μου , αλλά το βίωναν ταυτόχρονα και με ίσως
περισσότερη ωριμότητα απ’ ότι εγώ ( γιατί ευτυχώς τα παιδιά δε φοβούνται να
δείξουν αυτό που αισθάνονται ) , αφέθηκα και απόλαυσα το θέαμα που εκτυλισσόταν
μπροστά μου .
Μικρά χέρια τραβούσαν με όση δύναμη είχαν ένα σκοινί , ιδρωμένα σώματα διάσχιζαν
με φόρα το χώρο του Σταδίου , πρόσωπα κόκκινα αναψοκοκκινισμένα που έβαζαν όλη
τη δύναμή τους να πηδήξουν μακριά παρά το βάρος που σήκωναν τα πόδια τους ,
θεατές που χειροκροτούσαν , ζητωκραύγαζαν , επαινούσαν , ενδυνάμωναν τους αθλητές
. Εκεί πήρε σάρκα και οστά από τους μαθητές μας το Ολυμπιακό Πνεύμα της συνεργασίας
και της φιλίας . Κανένας δε φώναζε το όνομα του νικητή ( ίσως γιατί όλοι ήταν
νικητές ), κανένα παιδί δεν παραπονέθηκε για την ήττα του , οι μεγαλύτεροι μαθητές
παρακολουθούσαν με αμείωτο ενδιαφέρον τους μικρούς αθλητές , οι μικροί μαθητές
εντυπωσιάστηκαν από τις επιδόσεις των μεγαλύτερων . Αποσβολωμένη αναρωτιόμουν
ποια αιτία λειτούργησε τόσο δραστικά , ώστε αυτά τα παιδιά σε τόσο σύντομο χρονικό
διάστημα να βιώσουν και να αναδείξουν αξίες καλά θαμμένες μέσα μας . Αξίες αγάπης
, ηρωικού πνεύματος , ισότητας , ανάδειξης ευγενούς ανταγωνισμού . Ίσως να ήταν
ο χώρος ή ο σκοπός ή μια ιδέα ή και όλα αυτά μαζί . Η ζέστη αφόρητη , ο ήλιος
έκαιγε πάνω στα κεφάλια μας , αλλά δε μας ένοιαζε , γιατί ξέραμε όλοι ότι ο
ήλιος δεν κάνει διαχωρισμούς . Είναι ένας ήλιος συνύπαρξης και συναδέλφωσης
. Ήμαστε όλοι το ίδιο !
Η ώρα 2 το μεσημέρι . Το αίσθημα της κόπωσης αόρατο για τα παιδιά, το αίσθημα
της πείνας αναπόφευκτο . μια γλυκειά αίσθηση διαπέρασε τις καρδιές μας καθώς
αφήναμε πίσω μας τον αρχαιολογικό χώρο , τα πνευμόνια μας έτοιμα να σπάσουν
, όπως όταν ερωτεύεσαι για πρώτη φορά . Μπροστά σ’ αυτό το μαγευτικό τοπίο ,
αρχίζεις να καταλαβαίνεις ποιος είσαι , από πού έρχεσαι , μετράς με λίγα λόγια
το μπόι σου . Και ψηλώνεις και νιώθεις περηφάνια .
Αφού φάγαμε το μεσημεριανό μας φαγητό σ’ ένα μαγαζάκι έξω από την Αρχαία Ολυμπία
, επιβιβαστήκαμε στα λεωφορεία για το ξενοδοχείο . Όσο μου επέτρεπε η θέση μου
στο λεωφορείο , παρατηρούσα τα πρόσωπα των παιδιών . Πρόσωπα ήρεμα , λίγο κουρασμένα
, περισσότερο ενθουσιασμένα , ικανοποιημένα ότι κατάφεραν κάτι πολύ σπουδαίο
ή κάτι παραπάνω από σπουδαίο . Αποκτήσαμε δυνάμεις από το μεσημεριανό μας ύπνο
, γιατί θα ακολουθούσε ένα πλούσιο πρόγραμμα .
Σ’ ένα χώρο του ξενοδοχείου κατάφυτο από πράσινο , οι μαθητές του γυμνασίου
απέδειξαν ότι εκτός από αθλητές είναι και καλοί ηθοποιοί . Έπαιξαν μια θεατρική
παράσταση με τη δίκη της Καλλιπάτειρας . Ξέρετε για μια δυναμική γυναίκα από
τη Ρόδο , η οποία ντύθηκε με αντρικά ρούχα και μπήκε λαθραία στον ιερό χώρο
. Η προσπάθειά τους καταχειροκροτήθηκε απ’ όλους μας . Ακολούθησε η συγκέντρωση
όλων των παιδιών σε μια μεγάλη αίθουσα του ξενοδοχείου . Οι μαθητές μας εξοπλισμένοι
με μπλοκ ζωγραφικής , μαρκαδόρους , ξυλομπογιές , κόλλες χαρτιού κλήθηκαν να
αποτυπώσουν με λέξεις και χρώματα τα όσα είδαν στην Αρχαία Ολυμπία . Δύσκολο
έργο αλλά ανταποκρίθηκαν σ’ αυτό με ιδιαίτερη θέρμη .
Τελικά δεν ήταν όλα τυχαία . Κάτι είχε συμβεί σ’ όλους μας . Η Μαρίνα αποτύπωνε
στο λευκό χαρτί μια μικρογραφία του Σταδίου , η Ελευθερία συνέθετε ένα ποίημα
που θα το ζήλευαν ακόμη και οι πιο επιδέξιοι του είδους , ο Κώστας έγραψε τις
εντυπώσεις του με λέξεις απλές για το άγαλμα του Δία . Τα παιδιά συζητούσαν
, συλλογίζονταν , έγραφαν , διόρθωναν , ζωγράφιζαν , αξιολογούσαν , δημιουργούσαν
. Η γρήγορη εναλλαγή εικόνων και ήχων δεν κατόρθωσε να κρύψει την ουσία του
πράγματος . Καθώς περνούσα από τραπέζι σε τραπέζι δεν μπορούσα να κρύψω τη χαρά
μου ότι αυτή η προσπάθεια απέδιδε καρπούς . Δεν υπήρχε η παραμικρή αμφιβολία
ότι το αίσθημα της δημιουργίας και της σύμπνοιας , κατέκλυζε τη μεγάλη αίθουσα
, χωρίς να μας πνίγει και χωρίς να είναι κάτι προσποιητό .
Μόνο όταν νιώσεις πραγματικά ελεύθερος μπορείς να δημιουργήσεις , μπορείς να
μοιραστείς , να δεις ότι δίπλα σου κάθεται και κάποιος άλλος, δεν είσαι μόνος
, να ακούσεις τη γνώμη του , να πεις τη δική σου και να μη φοβηθείς , να νιώσεις
περήφανος όχι μόνο για το δικό σου έργο αλλά και για το έργο του άλλου . Αν
ο σκοπός του ταξιδιού μπορούσε να προσδιοριστεί από τη συντροφικότητα , την
αλληλεγγύη και τη δημοκρατική υπευθυνότητα , τον πετύχαμε απόλυτα . Βέβαια οι
μαθητές μας δεν περίμεναν μια ψυχρή αίθουσα ξενοδοχείου για να βιώσουν τέτοιες
αξίες , αλλά μάλλον περίμεναν μια ιδέα , για να προκύψει « το ωραίο , το μεγάλο
και το αληθινό » κατά τον ποιητή μας , μια υπόσχεση αισιοδοξίας για το αύριο
. Αφού τελείωσαν με ικανοποίηση τις δημιουργίες τους , η προσπάθειά τους ανταμείφθηκε
με ένα καλό δείπνο, λίγη τηλεόραση και έναν ήσυχο ύπνο . Ευτυχώς για μας η σωματική
κούραση στάθηκε εμπόδιο για τις βραδινές περιπολίες τους .
Κυριακή ώρα 9.00 π.μ. Γιατί άραγε ο δρόμος της επιστροφής να είναι πάντα πιο
σύντομος και πιο νοσταλγικός ; Ίσως γιατί τελειώνει κάτι ωραίο ή αρχίζει κάτι
διαφορετικό. Βυθισμένη στο κάθισμά μου και στις σκέψεις μου , είμαι σίγουρη
ότι 150 ψυχές έδωσαν έναν όρκο τιμής για την πατρίδα τους .
Ακόμη κι αν δεν προλαβαίνουν στην Ολυμπιάδα μας το 2004 , να διαπρέψουν σε κάποιο
από τα αθλήματα , σίγουρα προλαβαίνουν να κάνουν τη χώρα τους καλύτερη και σίγουρα
προλαβαίνουν να γίνουν πρωταθλητές στη ζωή . Κι αν όλα αυτά τα συναισθήματα
μεταφερθούν στη μικρή κοινωνία της Λίμνης , δε χρειάζεται καμιά άλλη δράση πέρα
από αυτό …